Get Out is niet alleen een satire op de VS, de film gaat ook over ons

Wat de film onderscheidt van anderen is dat Get Out een scherpe satire is op de raciale spanningen en de ongemakkelijkheden die daaruit voortvloeien. Peele weet dit allemaal te presenteren in een horror/thriller-jasje wat ontzettend goed werkt. Nog opvallender is dat de film haar pijlen niet richt op rednecks die van Donald Trump houden en met de confederate vlag wapperen, maar juist op progressieve, linkse mensen. De groep die beweert geen ‘kleur’ te zien en gelooft dat huidskleur geen rol meer speelt in de huidige samenleving.

Zoals eerder gezegd zijn ook Nederlandse critici lovend over de film, maar lijkt het erop dat ze Get Out vooral beschouwen als een film die specifiek Amerikaanse problematiek op de hak neemt. Zo schrijft NRC: ‘Deze film (…) gaat over blank en links Amerika en over zwarte paranoia in dat ‘kleurenblinde’ gezelschap.’ Dat is jammer, want veel van de satire van Get Out gaat ook voor Nederland op. Door te schrijven dat de film vooral een Amerikaans probleem aanpakt, wordt het probleem ontkend en op afstand gehouden. Dat is een gemiste kans, omdat ook het Nederlandse debat gebaat zou zijn bij de discussie die de film oproept.

De personages en situaties die regisseur Peele inzet om zijn verhaal te vertellen zijn voor mij namelijk best herkenbaar. Een goed voorbeeld is de scène waarin Chris op het jaarlijkse familiefeest wordt geconfronteerd met mensen die hem betasten en vragen stellen die echt super cringy zijn. Peele is een expert in het herkennen van zulke zogeheten microagressies en brengt ze ook veelvoudig in beeld. Microagressies zijn handelingen waarbij sociaal gemarginaliseerde groepen op een luchtige wijze worden bespot of gedenigreerd. Het is een constante herinnering aan het feit dat je op de een of andere manier er nét niet bijhoort. Misschien wel het beste voorbeeld uit het dagelijkse leven zijn de ‘waar-kom-je-echt-vandaan’-vragen of de ‘ja-dat-is-echt-niet-meer-zo-hier’-opmerkingen, die goedbedoeld zijn, maar een lijn trekken tussen ‘wij’ en ‘jullie’. Zo is mijn achternaam, ondanks dat ik hier geboren en getogen ben, een constante ‘marker’ dat ik nooit Nederlands genoeg ben.

Ook als de film haar licht schijnt op de privileges van de witte, welgestelde familie zou dat zich net zo goed in Nederland af kunnen spelen. Chris krijgt aan het begin van hun bezoek een tour van zijn schoonvader. Tijdens de tour laat de man des huizes trots twee beelden zien die hij uit Bali heeft meegenomen en vertelt hij aan Chris dat het een waar privilege is om andere culturen te ontdekken en onderdeel hiervan te mogen zijn. Dean heeft helemaal gelijk, maar snapt niet helemaal wat hij zegt als hij dit tegen Chris zegt. Het is inderdaad een waar voorrecht om je vrij te bewegen tussen culturen, maar dit is helaas niet voor iedereen weggelegd. Zo wordt krachtig de ongelijke verhouding geschetst.

Met Get Out weet Jordan Peele niet alleen een supertoffe en ook nog eens grappige horrorfilm neer te zetten, maar slaagt hij er ook in om een verontrustend portret te schilderen van witte progressieven, dat niet alleen herkenbaar is voor de Amerikaanse kijker, maar ook voor de Nederlandse. Voor sommigen zal de film scènes bevatten die pijnlijk zijn, voor anderen zijn ze maar al te herkenbaar. Ik hoop dat de film door zijn unieke blik mensen wat bewuster maakt van racisme, privileges en microagressies – problematiek waar we vandaag de dag nog steeds mee te maken hebben.